สวทช. จัดอบรมหลักสูตรพันธุศาสตร์แก่ครูวิทยาศาสตร์มุ่งใช้สื่อการสอน

การอบรมเชิงปฏิบัติการ หลักสูตรสนุกกับพันธุศาสตร์ผ่านสื่อการเรียนรู้ที่กระตุ้นทักษะการคิด

สวทช. จัดอบรมหลักสูตรพันธุศาสตร์แก่ครูวิทยาศาสตร์มุ่งใช้สื่อการสอน พร้อมแนะเทคนิคและกิจกรรม ช่วยให้นักเรียนเข้าใจง่ายยิ่งขึ้น

สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) โดยฝ่ายวิชาการและกิจกรรมพัฒนาเยาวชนวิทยาศาสตร์ จัดอบรมเชิงปฏิบัติการ หลักสูตร “สนุกกับพันธุศาสตร์ผ่านสื่อการเรียนรู้ที่กระตุ้นทักษะการคิด” เพื่อส่งเสริมให้ครูวิทยาศาสตร์ที่สอนในรายวิชาชีววิทยาระดับมัธยมปลายจำนวน 26 คน จาก 18 โรงเรียนทั่วทุกภูมิภาค นำความรู้ไปประยุกต์ใช้ในการเรียนการสอนเรื่องพันธุศาสตร์ให้นักเรียนเข้าใจได้ง่ายยิ่งขึ้น โดยจัดอบรมเมื่อวันที่ 16 -17 ส.ค. 62 ณ บ้านวิทยาศาสตร์สิรินธร อุทยานวิทยาศาสตร์ประเทศไทย จ.ปทุมธานี


นางฤทัย จงสฤษดิ์ ผู้อำนวยการฝ่ายอาวุโส ฝ่ายวิชาการและกิจกรรมพัฒนาเยาวชนวิทยาศาสตร์ สวทช. กล่าวว่า การอบรมครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ให้ครูผู้สอนในรายวิชาชีววิทยาได้นำความรู้ที่ได้ไปพัฒนาเรื่องเทคนิคการสอน และการพัฒนาสื่อการเรียนการสอนเรื่องพันธุศาสตร์ ใน 4 ด้าน ได้แก่ เนื้อหาของพันธุศาสตร์ ทักษะการเรียนการสอน สื่อที่ใช้ในการสอน และแรงบันดาลใจในการสอน ด้วยเชื่อว่าพันธุศาสตร์ ซึ่งเป็นสาขาหนึ่งของวิชาชีววิทยา ที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับยีน การถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม และความหลากหลายของสิ่งมีชีวิต จะมีประโยชน์ในด้านสังคมและเศรษฐกิจ ถ้าได้มีการนำไปปรับใช้ในการเรียนการสอนเพื่อให้นักเรียนเข้าใจมากยิ่งขึ้น เนื่องด้วย สวทช. มีนโยบายส่งเสริมการพัฒนากำลังคนทางด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ซึ่งเป็นส่วนสำคัญในการแข่งขันและพัฒนาประเทศอย่างยั่งยืน ด้วยการพัฒนาหลักสูตรกิจกรรมส่งเสริมการเรียนรู้และจัดกิจกรรมให้เด็กและเยาวชน ตลอดจนจัดอบรมครูเพื่อพัฒนาศักยภาพด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแก่กลุ่มเป้าหมายทั้งเด็กเยาวชน ครูอาจารย์ และบุคลากรที่เกี่ยวข้อง เพื่อพัฒนาทรัพยากรที่มีคุณค่าที่จะร่วมกันผลักดันให้มีนักวิทยาศาสตร์หรือนักวิจัยเพื่อช่วยพัฒนาประเทศได้อย่างต่อเนื่อง


ด้านหนึ่งในทีมวิทยากรของ สวทช. นางสาวสุปราณี สิทธิไพโรจน์สกุล นักวิชาการอาวุโส ฝ่ายวิชาการและกิจกรรมพัฒนาเยาวชนวิทยาศาสตร์ สวทช. ทีมผู้พัฒนาชุดสื่อส่งเสริมการเรียนรู้และกิจกรรมในการอบรมครั้งนี้ เปิดเผยว่า การจัดอบรมครั้งนี้จะเน้นให้ครูได้เห็นแนวทางการจัดการเรียนการสอนโดยใช้กิจกรรมนำเนื้อหา ตามแนวทางการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ซึ่งครูผู้สอนสามารถนำชุดกิจกรรมและสื่อการสอนไปช่วยเสริมให้นักเรียนเข้าใจเนื้อหาและคอนเซ็ปต์สำคัญด้านพันธุศาสตร์มากยิ่งขึ้นได้ และยังเป็นแนวทางการจัดการเรียนการสอนเรื่องพันธุศาสตร์ให้มีความหลากหลาย เริ่มตั้งแต่กิจกรรมที่ช่วยให้เข้าใจกฎทางพันธุศาสตร์ของเมนเดล ความหลากหลายทางพันธุกรรมและการเกิดวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต โครงสร้าง DNA กระบวนการจำลอง DNA กระบวนการสังเคราะห์โปรตีน และจบด้วยกิจกรรมการสร้างสื่อเสริมความรู้ความเข้าใจเรื่องพันธุศาสตร์ด้วยเทคนิค Stop motion ซึ่งเป็นเทคนิคที่ครูสามารถนำไปใช้ประเมินความรู้ของเด็กได้โดยไม่ต้องใช้ข้อสอบมาประเมินเด็ก และยังส่งเสริมให้เด็กได้ใช้ความคิดระดับสูงในการสร้างสรรค์ผลงานซึ่งเป็นทักษะสำคัญในศตวรรษที่ 21





กิจกรรมให้ครูได้ฝึกทำชุดกิจกรรมและสื่อการสอนด้านพันธุศาสตร์



ตัวอย่างชุดการเรียนการสอนด้านพันธุศาสตร์

หนึ่งในครูผู้สอนวิชาชีววิทยาจากโรงเรียนดัดดรุณี จ.ฉะเชิงเทรา ให้ความเห็นว่า เวลาสอนหรือบรรยายในบางครั้งนักเรียนจะไม่เห็นภาพว่าเป็นอย่างไร เพราะไม่ได้เรียนแบบปฏิบัติการ การมาอบรมในครั้งนี้ทำให้เห็นว่าเราสามารถสอนให้เด็กเข้าใจด้วยกิจกรรมได้ และจะนำกิจกรรมและสื่อการเรียนการสอนไปปรับใช้กับนักเรียน โดยจะประยุกต์ใช้วัสดุในท้องถิ่นแทนวัสดุบางส่วนที่ใช้ในการอบรม เนื่องจากวัสดุบางอย่างที่ใช้ในการจัดอบรมไม่มีในท้องถิ่น ขณะที่ครูผู้สอนอีกท่านหนึ่งจากโรงเรียนสตรีภูเก็ต จ.ภูเก็ต ให้ความเห็นว่า เป็นการจัดอบรมที่มีประโยชน์ ทำให้เห็นภาพว่าสามารถจัดกิจกรรมให้กับนักเรียนได้อย่างไรบ้าง เป็นกิจกรรมที่สนุกสนาน ซึ่งสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการเรียนการสอนได้ทันที โดยรูปแบบกิจกรรมจะใช้ได้ทั้งระดับมัธยมต้นและมัธยมปลาย ซึ่งครูจะต้องนำไปเลือกใช้ตามความเหมาะเพื่อให้เด็กได้เข้าใจเนื้อหาพันธุศาสตร์มากยิ่งขึ้น