เด็กไทยหัวใจสีน้ำเงิน ร่วมอนุรักษ์ทะเลไทยในวัน “ทะเลโลก”
จะมีสักกี่คนที่รู้ว่าเรามีวัน “ทะเลโลก” หรือ “World Ocean Day” ปรากฏอยู่บนเลข 8 ของปฎิทินเดือนมิถุนายนทุกปี? และจะมีสักกี่คนที่มองเห็นท้องทะเลเป็นมากกว่าสถานที่ท่องเที่ยว และเป็นเสมือนบ้านที่เราต้องช่วยกันดูแลรักษาให้ดีที่สุด?
แน่นอนว่าใครหลายๆ คนคงยอมรับว่าไม่เคยรู้จัก “วันทะเลโลก” มาก่อน ไม่เข้าใจถึงความสำคัญของวันนี้ และไม่เคยเห็นทะเลเป็นเรื่องสำคัญที่ต้องดูแลรักษา สยาม โอเชี่ยน เวิร์ล อุทยานสัตว์น้ำที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ จึงร่วมมือกับ กรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง และสมาคมกรีนฟินส์ จัดงานวันทะเลโลกขึ้นในวันที่ 8 มิถุนายน ซึ่งตรงกับวันทะเลโลก เพื่อให้ประชาชนโดยเฉพาะเยาวชนไทย ได้รับรู้ถึงวันสำคัญทางสิ่งแวดล้อมสากล และเพื่อแสดงความเป็นส่วนหนึ่งของการรณรงค์เพื่อการรักษาสิ่งแวดล้อมทางทะเล
วันทะเลโลก หรือชื่อในภาษาอังกฤษว่า World Ocean Day เกิดขึ้นในปี พ.ศ. 2535 โดยความร่วมมือของกลุ่มประชาคมโลก (The Earth Summit) ที่เมืองริโอ เดอ จาเนโร ประเทศบราซิล และในปีนี้ ก็เป็นเวลากว่า 17 ปีแล้ว ที่คณะทำงานกลุ่มนี้ได้รวมตัวกันเพื่อเผยแพร่ความรู้และรณรงค์ส่งต่อไปยังประชาชนทั่วโลกผ่านเครือข่ายต่างๆ ที่มีอยู่ในหลายประเทศทั่วโลก พร้อมกับจัดกิจกรรมร่วมกับองค์กรต่างๆ อาทิ อุทยานสัตว์น้ำ สวนสัตว์ โรงเรียน มหาวิทยาลัย และองค์กรอนุรักษ์ต่างๆ เพื่อกระตุ้นจิตสำนึกให้คนทั้งโลกหันมาใส่ใจ ร่วมกันอนุรักษ์ท้องทะเล
นายวิบูลย์ รักเสร หัวหน้าผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลสัตว์น้ำ บริษัท สยาม โอเชี่ยน เวิร์ล กรุงเทพ จำกัด กล่าวถึงจุดประสงค์ในการจัดกิจกรรมว่า “สยาม โอเชี่ยน เวิร์ล จัดกิจกรรมต่างๆ ขึ้น เนื่องในวันทะเลโลกปีนี้ เพื่อร่วมเป็นส่วนหนึ่งในการอนุรักษ์ทะเลโลก โดยหวังว่า เยาวชนไทยจะได้รับความรู้เกี่ยวกับการอนุรักษ์ทะเลไปพร้อมๆ กับความสนุกที่จะสอดแทรกอยู่ในเกมต่างๆ และที่สำคัญคือ การได้ปลูกฝังเยาวชนให้มีจิตสำนึกในการอนุรักษ์ทะเล ผ่านนิทรรศการเพื่อการเรียนรู้เกี่ยวกับวิกฤตขยะทะเลไทย และการอนุรักษ์ทะเลไทย เช่น อันตรายของถุงพลาสติกต่อทะเลไทย, ผลกระทบต่อปะการังจากปัญหาขยะ และวิธีการช่วยอนุรักษ์ทะเลไทยง่ายๆ ในชีวิตประจำวัน เป็นต้น
นายวิบูลย์ รักเสรี ยังได้กล่าวเพิ่มเติมอีกว่า “เราจำเป็นต้องใส่ใจดูแลทะเล เพราะทะเลมีบทบาทที่สำคัญกับชีวิตเราโดยที่เราอาจจะไม่รู้มาก่อนเช่น ทะเลช่วยผลิตออกซิเจนส่วนใหญ่ให้พวกเราหายใจ เป็นแหล่งอาหารสำหรับการดำรงชีวิต ควบคุมสภาพอากาศให้เป็นไปตามธรรมชาติ เป็นแหล่งน้ำสำหรับการอุปโภค บริโภค เป็นแหล่งยาสำหรับการนำมารักษาโรค และที่สำคัญยังเป็นที่ที่สร้างแรงบันดาลใจให้กับพวกเราได้อย่างมากมายอีกด้วย”
และในงานนี้เราค้นพบเยาวชนกลุ่มหนึ่งที่ได้รับแรงบันดาลใจจากทะเล โดยที่ไม่เพียงแค่มองเห็นความสำคัญของการรักษาสิ่งแวดล้อมทางทะเล แต่ยังลุกขึ้นปกป้องธรรมชาติที่เขารัก จนได้รับรางวัลชนะเลิศการประกวดผลงานสร้างสรรค์จากโครงการ “ทะเลสวยใส ไร้ถุงพลาสติก” ที่มีการประกวดขึ้นในงานวันทะเลโลกอีกด้วย
“ผมอยากให้ทะเล อยู่ไปนานๆ” เป็นคำพูดของ นายศรัณยู ทองคำเภา นักศึกษาคณะออกแบบ บรรจุภัณฑ์ จากมหาวิทยาลัยนเรศวร ผู้ชนะการประกวดออกแบบเสื้อยืดในโครงการ ‘’ทะเลสวยใส ไร้ถุงพลาสติก” เพื่อสิ่งแวดล้อมที่จัดโดย สยาม โอเชี่ยน เวิร์ล ในงานวันทะเลโลก
ศรัณยูไม่เพียงแต่เห็นความสำคัญของทะเล แต่ยังได้เป็นส่วนร่วมในการบอกเล่าถึงผลพวงของความมักง่าย ที่กลายเป็นผลเสียกลับมาถึงมนุษย์ ผ่านงานออกแบบลายเสื้อของเขา
“ผมอยากให้คนดูแล้วสามารถเข้าใจได้ทันทีถึงต้นกำเนิดของปัญหามลพิษ นั่นก็คือถุงพลาสติก ซึ่งเป็นอันตรายต่อสิ่งแวดล้อม และส่งผลเสียต่อเนื่องไปสู่ สัตว์ทะเลและในที่สุดก็กลับมาสู่ตัวเรา”
ศรัณยูเล่าประสบการณ์ที่เขาเคยเจอกับตัวเองว่า “ผมเคยไปเที่ยวทะเลแล้วเห็นคนทิ้งขยะลงทะเลอย่างมักง่าย ผมเคยบอกเขาว่าให้ทิ้งที่ถังขยะ บางคนก็ฟัง บางคนก็ไม่สนใจ แต่ผมคิดว่าอย่างน้อยเราก็ได้ทำหน้าที่ของเราแล้ว อยากให้ทุกคนช่วยกันเป็นส่วนหนึ่งของการดูแลสิ่งแวดล้อม คือช่วยกันสอดส่องดูแล ไม่ทำลายสิ่งแวดล้อม และตักเตือนเมื่อเห็นการกระทำที่ไม่ดีของคนอื่น เพราะถ้าเราอยากเห็นทะเลสวยๆอยู่กับเราไปนานๆ เราก็ต้องช่วยกันดูแลรักษา ไม่ใช่ทำลาย”
“ทะเล ไม่ใช่ถังขยะ” คืออีกหนึ่งเสียงของ นายฐิติ ใช้เทียนทอง เยาวชนผู้ชนะการออกแบบโปสเตอร์ จากโครงการ “ทะเลสวยใส ไร้ถุงพลาสติก” แรงบันดาลใจจากผลงานของเขาเกิดจากการได้พบเห็นภาพของขยะที่เป็นมลพิษมากมายในทะเลที่เกิดจากความมักง่ายของมนุษย์ ทำให้เขาเกิดคำถามในใจว่า หรือมนุษย์เข้าใจผิดคิดว่าทะเลคือถังขยะนั่นเอง เขาจึงถ่ายทอดความคิดผ่านภาพจำลองของการทิ้งขยะลงในถังขยะที่เรียกว่า ทะเล เพื่อเป็นการเตือนพวกเราทุกคนให้เข้าใจใหม่ และหันมาใส่ใจทะเลกันมากขึ้น “ผมภูมิใจที่ได้เป็นส่วนเล็กๆในการรณรงค์เรื่องนี้ อยากให้เพื่อนๆช่วยกันรักษาทะเล ไปทะเลก็อย่าไปทิ้งขยะ จะได้มีทะเลให้ลูกหลานเราดูนานๆ”
ภาพโลกที่ทำจากดินน้ำมันสีเขียวและสีฟ้า บิดกลายเป็นคนสองคน คนหนึ่งเป็นตัวแทนของน้ำที่ไม่สบาย และไปหาหมอเพื่อจะพบว่าสาเหตที่น้ำไม่สบายเพราะมีถุงพลาสติกมากมายอยู่ในน้ำ “โลกมีอะไรจะบอก” คือสิ่งที่ น.ส.ชัคคนตา เพ็งอุดม และทีม Dogfilm ต้องการจะบอกกับพวกเราทุกคนผ่านผลงานประกวดหนังสั้น “Help the Sea” ที่ได้รับรางวัลชนะเลิศในครั้งนี้
“แรงบันดาลใจในการคิดเริ่มมาจาก การคิดว่าทะเลสำคัญอย่างไรต่อชีวิต เราก็เลยเอาสัญลักษณ์ของทะเลมารวมกับร่างกายมนุษย์ เพื่อสื่อออกมาให้ดูน่าสนใจ และเลือกใช้การนำเสนอแบบ stop motion มาเล่าเรื่องเพื่อให้เข้าใจได้ง่ายสำหรับทุกคน”
จะเห็นได้ว่าเด็กรุ่นใหม่กลุ่มนี้ไม่ใช่แค่ใส่ใจสิ่งแวดล้อมทางทะเล แต่ยังช่วยกันลงมือทำอีกด้วย การมาร่วมกิจกรรม และชมนิทรรศการในงานวันทะเลโลกนี้ อาจจะทำให้เยาวชนหันมาสนใจสิ่งแวดล้อมทางทะเลกันมากขึ้น และนำแนวคิดนี้ไปบอกต่อ เพื่อช่วยให้เราได้มีท้องทะเลที่สวยงาม และเพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีต่อไปในอนาคต
น้องๆคนไหนที่สนใจนิทรรศการทะเลโลก สามารถมาร่วมชมงาน วันทะเลโลก และเล่นเกมเกี่ยวกับวิกฤตขยะทะเลไทยและการอนุรักษ์ทะเลไทย รวมถึงชมผลงานการออกแบบสื่อสร้างสรรค์ของผู้ส่งเข้าประกวด ในหัวข้อ “ทะเลสวยใส ไร้ถุงพลาสติก” ได้ตั้งแต่วันนี้ ถึง 30 มิถุนายน 2552 ณ บริเวณลานด้านหน้า สยาม โอเชี่ยน เวิร์ล ชั้น บี1 ศูนย์การค้า สยามพารากอน
